QUÁN NỬA KHUYA. ĐÊM THỨ CHÍN.

CHANH MUỐI NÓNG.

Đêm nay, khách đến ăn cũng lai rai vài bàn. Buôn bán lúc này lúc khác. Lúc thì chạy không kịp thở, lúc thì không có gì làm ngồi ngáp gió đêm. Hai anh em chủ quán thích những lúc như vầy, khách vừa đủ, không xô bồ tấp nập mà cũng không ế, cứ từ từ làm, mọi người thân thiện vui vẻ, ấm áp. Hôm nay anh Trịnh cũng ra ngồi uống bia một mình. Chị Gái vẫn ngồi đó hút thuốc, bác Chuẩn Úy thì đang rửa chén trong bếp. Hương của đêm ấp ủ trong từng mảnh hồn riêng. 

– Cô ơi phụ tui với! 

Cô phụ bếp đang lau bàn thì nghe ai kêu sau lưng. Một chị trung niên khoác chiếc áo len đang đẩy xe lăn một bà cụ quấn khăn choàng kín cổ, bánh xe lún vô trong cát không nhúc nhích. Cô lạch bạch chạy ra đẩy phụ, đổ mồ hôi hột mới đẩy chiếc xe ra khỏi vũng cát lún được. Bà già tóc trắng trên xe lên tiếng:

– Tui cám ơn cô nghen. 

Bà già đẹp lão lắm. Bà mặc một chiếc áo ca đi găng màu kem, có thêu mấy bông hoa đỏ li ti. Khăn choàng là một tấm voan màu trắng loại người ta hay dùng làm mạng che mặt cho con nít đi xe khỏi hít bụi. Chân bà teo tóp ốm nhom, mang một đôi với trắng xỏ dép nhựa dẻo trong. Bà mang cặp mắt kính tròn màu trà, chắc là dấu hiệu cho người khác biết rằng bà không còn nhìn rõ nữa. Trên đùi bà để một rổ kẹo cao su, khăn giấy đủ màu. 

– Má con tui bán kẹo, cô cho tui vô bán cho khách nghen! 

– Dạ, ngoại ngồi ngay mái hiên đi để lạnh, chị cứ ra bán thoải mái ạ! 

– Thôi để hai má con tui ráng ra từng bàn. Người ta thấy tui già người ta mới thương. 

Giọng bà lão khàn đặc, khều khào không ra hơi. Cô phụ bếp hơi nghẹn ngào. Lúc đó anh chủ mới đi ra, nhìn hai người lạ mới tới khu này lần đầu. Lúc nhìn thấy bà lão, anh khựng lại chừng mấy giây, không nói gì, rồi ngồi xuống cạnh chị Gái bấm điện thoại. Chị Gái đêm nay cao hứng, nhìn qua anh Trịnh con đang cầm đàn bâng quơ mấy cung đàn buồn. Chị Gái hỏi:

– Em trai, mày đàn cho chị nghe một bài được không? Chị thèm nghe quá. 

– Chị thích bài gì? 

– Bản Tình Đời đi em! 

Anh Trịnh thấy ưng bụng, chị đẹp biết nghe nhạc nè, liền dạo khúc. Đoạn cất giọng:

“Khi biết em mang kiếp cầm ca

Đêm đêm phòng trà

Dâng tiếng hát cho người người

Bỏ tiền mua vui

Hỏi rằng anh ơi

Còn yêu em nữa không?… “

Chị Gái gật gù gõ mấy cái móng tay giả lòe loẹt lên bàn nghe lách cách. Đoạn sau bài hát chị nhảy vô hát luôn, giọng đúng kiểu mấy ca sĩ phòng trà hồi xưa luôn, đúng là tình đời lắm. Anh Trịnh gật gù có vẻ vui ra mặt. Ông chủ quán cười tươi nhìn mấy người khách mối, hôm nay lỗ tai có lộc rồi! 

Bác kẹo cao su lúc này đã bán xong, được vài cây kẹo, bèn nói con gái ngưng xe ngay mái hiên, nhìn hai người khách một nam một nữ phiêu linh. Bà già khều khều cô phụ bếp:

– Con gái ơi, cho tui một ly chanh muối nóng nghen. Cái này tui mua chứ không có xin nghe. Cô để thêm cho tui một lát chanh tươi, với một nhúm muối bên cạnh hén? 

– Dạ ngoại đợi con xíu, chời ơi tiền bạc gì ngoại ơi hông có quan trọng đâu! 

Đoạn cô bé quay vào bếp làm nước. Bà già kẹo cao su ngồi nhìn sấp nhỏ nó đàn hát. Mỉm cười. Ly nước mang ra, bà già hớp một miếng thấm giọng. Vị mặn mặn, ngọt ngọt, ấm nồng ngân vang trong khoang miệng. Bà lấy lát chanh chấm vào muối rồi ngậm cả lát vào cổ họng. Chanh thì chua, muối thì mặn, mặt bà vẫn thản nhiên. 

– Má tui quen rồi, mấy chục năm rồi ngày nào tối cũng phải uống chanh muối rồi ngậm chanh tươi vậy mới chịu đó! 

Cô phụ bếp cười tươi gật đầu. Anh Trịnh con nhìn nhìn bà lão, xong hình như hiểu ra được một điều gì, vừa hết bài là anh nhanh tay căn chỉnh lại dây đàn, tăng tẳng tằng tăng mấy lần, anh đàn bắt qua luôn điệu ca cổ. Mẹ bà, mọi người thường ngày thấy anh toàn chơi nhạc phòng trà, bolero, nay bỗng thấy đờn ca cổ cũng ngon lành quá. Cây đàn chuyên đệm acoustic thật ra không phải để chơi cổ nhạc, nay dưới bàn tay của anh Trịnh cũng cứa vào lòng mấy con người đang tụm tụm xung quanh, đau gì như thể là đàn bầu đàn cò đàn kìm vậy. Chị Gái đang hát ngon ơ thì bị vậy im re ngạc nhiên nhìn thằng em, bả có hát ca cổ được đâu như không mày quẹo cua vậy? Đoạn dạo đầu ai oán mới dứt, tiếng đàn mới ngưng, ông chủ quán tiện tay gõ bàn cái chát, thay cho tiếng song lang. Ổng mới mở miệng ra tính khen thì nghe một giọng khàn khàn vang lên trước:

– “Từ … Ờ…  phu tướng

Bảo kiếm sắc phán lên đàng

Vào ra luống trông tin chàng

Năm canh mơ màng

Em luống trông tin chàng

Ôi gan vàng quặn đau í a… “

Trời đất ơi, bà lão kẹo cao su đương ca! Lúc nãy bả nói còn không nổi, mà bây giờ đang nhấn nhá mấy câu ca cổ siêu khó của bác Sáu Lầu. Cặp mắt bả sáng trưng, trợn lên ra bộ sau chiếc kính mát. Hai cái chân mày gồ lên đẩy lớp da trán nhăn nhúm thành những con đường mòn song song. Tay trái bả bắt đóa hoa sen, tay phải tạo dáng chim công, đưa lên hạ xuống như mặc cổ trang tay áo dài sọc. Giọng bả yếu xìu, chữ nghe rõ chữ không, lại có mấy đoạn quên quàng xiêng lời nhạc. Nhưng, bả hát mà nhập tâm không bỏ rơi một động tác nào. Từng chữ một, cái miệng móm mém chỉnh chu từng khẩu hình. 

Nguyên quán im phăng phắc nghe bà kẹo cao su hát. Mấy vị khách ngoài bãi cũng ngưng đũa ngoái lại nhìn trân trân người đờn bà ai oán chờ chồng đánh giặc không thấy trở về. Bả hát như trên sân khấu, dân nhậu là khán giả, mặt trăng là ánh đèn, mái hiên là sàn diễn, cây guitar là đờn kìm, cái đập bàn là song lang. Dù tất cả những thứ tàn tạ của cả đời người vận vào thân, bả vẫn sáng trưng như một cô đào thương đương thời vàng son của sự nghiệp. Bả ngồi xe lăn, trên đùi ôm rổ kẹo, mặc áo lạnh, mà nhìn như đứng ở vọng nguyệt lầu, ôm con, mặc áo bào nhìn ra biên ải xa xăm. Bài ca chấm hết, cả bãi biển im lìm. Bà già tay chân còn trong vai diễn chưa thoát ra, mặt vẫn còn ra bộ sầu não. Mãi gần một phút sau bà mới trở lại làm bà già bán kẹo. Bả không nói, cầm ly chanh muối hớp mấy hớp. 

– Má tui nhớ sân khấu, xin lỗi mấy cô mấy chú nghen! 

– Má cô là nghệ sĩ Sáu Huệ phải không? 

Anh Trịnh hỏi luôn. Ông chủ quán thêm vào:

– Hồi nãy con ngợ ngợ rồi. Lúc má con còn sống ngày nào cũng nghe băng cô hết. Con nghe ké mà riết muốn thuộc hết tuồng của cô luôn! 

Bác Chuẩn Úy đứng ngay cửa bếp:

– Cô Sáu, hồi xưa đương thời, Qua cuối tuần là đi nghe cô ca! 

Cô con gái nhìn xuống bà má nghệ sĩ, thấy bả cúi đầu không nói tiếng nào. 

– Má tui hồi xưa đi diễn, trước khi hát là phải uống chanh muối ngậm chanh tươi cho ấm giọng. Riết cái bả quen uống tới giờ luôn. Từ hồi không ca nổi nữa, má nghỉ diễn mà nhớ dữ lắm. Bữa nay nghe cậu này đàn chắc chịu không nổi mới hát với vô…

Chưa nói hết câu, ông chủ vỗ tay bốp bốp. Một người, hai người, ba người, rồi cả nguyên quán nhậu đứng lên vỗ tay rào rào. Tiếng vỗ tay dứt, bà già kẹo cao su ngước đầu nhìn lên ánh trăng – ánh đèn, rồi lại chấp tay xá khán giả. 

Tấm màn nhung khép lại, bà cởi áo bào, trả hết đoạn trường lẫn vinh hoa, trở về chiếc xe lăn và rổ kẹo.